Nebeski disk Nebra je bronzani disk nastao pre oko 3.600 godina, koji je otkriven u Nemačkoj 1999. godine i smatra se jednim od najvažnijih arheoloških otkrića XX veka[1]. Pripada tzv. Unjetičkoj kulturi i predstavlja najstariju poznatu ručnu opservatoriju kojom je određivano vreme početka sejanja i žetve. Pronađen je unutar praistorijskog kruga kamenja, koji okružuju brdo Mitel (nem. Mittelberg), nedaleko od gradića Nebra kod Halea u pokrajini Saksonija-Anhalt. U junu 2007. godine, u blizini nalazišta je otvoren turistički centar.

Izgled diska

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Nebeski disk Nebra

Nebeski disk Nebra je bronzani disk nastao pre oko 3.600 godina, koji je otkriven u Nemačkoj 1999. godine i smatra se jednim od najvažnijih arheoloških otkrića XX veka. Pripada tzv. Unjetičkoj kulturi i predstavlja najstariju poznatu ručnu opservatoriju kojom je određivano vreme početka sejanja i žetve. Pronađen je unutar praistorijskog kruga kamenja, koji okružuju brdo Mitel (nem. Mittelberg), nedaleko od gradića Nebra kod Halea u pokrajini Saksonija-Anhalt. U junu 2007. godine, u blizini nalazišta je otvoren turistički centar.

Razvoj diska

Prema istraživanjima Haralda Melera iz 2004. godine na osnovu porekla materijala na samom disku, utvrđeno je da je Nebeski disk Nebra prošao kroz četiri razvojne faze:

 1. Disk je sadržao 32 mala kružića (koji su identifikovani kao zvezde, uključujući i zvezdano jato Plejade), veliki krug (identifikovan kao Sunce ili pun Mesec) i srpasti oblik (koji je identifikovan kao polumesec ili kao Sunce ili Mesec tokom pomračenja)
 2. Na obodima diska su dodata dva izdužena isečka luka koji odgovaraju uglu od 82 stepena, a da bi se stvorio prostor za njih jedan kružić na levoj strani je pomeren ka središtu diska, dok su dva kružića na desnoj strani prekrivena
  3. U donjem delu diska je dodat zlatni srp
  4. Po obodu diska je urezano 39 ili 40 rupica, prečnika 3mm

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete
   Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Prva faza Nebeskog diska                       Druga faza Nebeskog diska

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete
   Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Treća faza Nebeskog diska                      Četvrta faza Nebeskog diska

Njegova upotreba

Sam praistorijski kompleks je bio podignut tako, da je na svaku solsticiju Sunce zalazilo iza udaljenog Brokena (1141m nmv), najvišeg vrha planine Harc, koji je od samog lokaliteta udaljen oko 80km, u smeru severozapada. Na istoj putanji se nalazi i manje uzvišenje Kulpen (473m nmv), dok sam naziv brda Mitel u prevodu znači srednje brdo. Smatra se da je Nebeski disk Nebra korišćen da bi se dodatno potvrdilo određivanje solsticije.

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Položaj Sunca u veče letnje solsticije

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Položaj Sunca u proleće i jesen

Gosti ne mogu videti slike, molimo Vas da se registrujete ili ulogujete

Položaj Sunca u veče zimske solsticije